His Beatitude Patriarch John X, in a Letter to…

His Beatitude Patriarch John X, in a Letter to the Ecumenical Patriarch: 

“We are dismayed by the recent decision of the Turkish government regarding the Church of Hagia Sofia. We strongly denounce and condemn any act that could counterfeit the historical identity of our homeland."

Damascus, July 13, 2020.

His Beatitude John X, Patriarch of Antioch and All the East of the Orthodox Church denounced the recent Turkish decision regarding the Church of Hagia Sofia in Constantinople. The Patriarch made his stand in a letter to the Ecumenical Patriarch Bartholomew, stating the following:

Your All Holiness and Brother,

" Thou hast shown the earthly beauty of the holy tabernacle of Thy glory to be like unto the splendor of the heavenly firmament, O Lord. Strengthen it forever and ever, and accept our prayers which we unceasingly offer therein unto Thee, through the Theotokos, O Thou Who art the Life and Resurrection of all.”

With these words, the hand of the hymnographer chose to describe the Church of Hagia Sofia, which was inaugurated in Constantinople in the middle of the sixth century. With these words also, the Holy Church of Constantinople and all the Christians of the East have consecrated this holy and priceless architectural and ecclesial jewel. They saw in its splendor a reflection of the heavenly abode, of the dwelling of the Holy God Most-High. These same words survive in the church liturgy, as to remind us that the earthly glory contains part of the heavenly glory, no matter how sublime the latter. Notwithstanding that the glory of the heavens is the glory of the humble self, the human eye is eager, still, for a glance at heaven’s majesty and symbols, here on earth. Saying this there comes to our minds the theological exegesis proper to the Church of Antioch, which stems from the concrete and tangible world to approach the intangible realms, emphasizing the equal importance of the body and the soul.

This depicts a live picture of the Church of Hagia Sofia in Caonstantinople, where earthly glory reflects part of the heavenly magnificence. We say this because we all know the history of this church and its status in the early twentieth century. We say this, having in mind the ups and downs of history that transformed it into a museum in the last century.

Your All Holiness and Brother,

It is with much regret that we received the news of the Turkish government’s decision to convert the Church of Hagia Sofia to a mosque.

We are dismayed by this decision. We strongly denounce and condemn any act that could counterfeit the historical identity of our homeland.

The recent decision aims at marginalizing the Christian presence in the East, not to say that it attempts to eradicate the remaining pioneering role and Christian presence in peaceful coexistence with the rest of the religious groups. History contains abundant evidence of tolerance and religious brotherhood in mutual respect. This decision comes to undermine all the efforts deployed by the countries of this East to build states of citizenship that respect religious diversity and promote the positive values of secularization. Yet, here is a decision that opens the wounds and thus, alas, reinforces extremism and eliminating the other.

We stand by you, dear Brother, joining our prayers for your Holy Church and this wounded East. We support every effort of yours to enhance your presence in your own land, the land of your ancestors, the Church of Constantinople, the new Rome to which we are all bonded by brotherhood and unity of faith in Jesus Christ as Lord and Savior. 

Greeting your holiness with an embrace in Christ, we convey to you the solidarity of our faithful in the Church of Antioch and All the East, asking the Lord our Savior to grant you many years of ministry in this holy parish, providing them with the wellsprings of salvation.

 

Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν.

«Ὡς τοῦ ἄνω στερεώματος τὴν εὐπρέπειαν, καὶ τὴν κάτω συναπέδειξας ὡραιότητα, τοῦ ἁγίου σκηνώματος τῆς δόξης σου, Κύριε. Κραταίωσον αὐτὸ εἰς αἰῶνα αἰῶνος, καὶ πρόσδεξαι ἡμῶν, τὰς ἐν αὐτῷ ἀπαύστως προσαγομένας σοι δεήσεις, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, ἡ πάντων ζωὴ καὶ ἀνάστασις».

Με αυτά τα λόγια, ο υμνωδός περιγράφει τον Ναό της Αγίας Σοφίας, η οποία εγκαινιάστηκε στην Κωνσταντινούπολη στο πρώτο μισό του έκτου αιώνα. Με αυτά τα λόγια, η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, μαζί με όλους τους Χριστιανούς της Ανατολής, εγκαινίασε το ιερό και πολύτιμο τούτο αρχιτεκτονικό κόσμημα, διακρίνοντας στη μεγαλύτερη σε όλο τον κόσμο Εκκλησία αυτή το μεγαλείο της ουράνιας κατοικίας του Αγίου Θεού του Υψίστου. Αυτά τα λόγια παρέμειναν στην εκκλησιαστική λατρεία για να μας θυμίζουν, ότι η δόξα της γης λαμβάνει το απαύγασμά της από την ουράνια δόξα, την υπερέχουσαν πάντα νουν. Είναι αλήθεια ότι η δόξα των ουρανών αντανακλάται στη δόξα της ταπεινής ψυχής, αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο ανθρώπινος οφθαλμός επιθυμεί διακαώς να θεωρήσει αυτό που συμβολίζει το μεγαλείο των ουρανίων εδώ στη γη. Καθώς διατυπώνουμε αυτές τις σκέψεις, ενθυμούμαστε την ερμηνευτική θεολογία της Εκκλησίας της Αντιόχειας, η οποία ξεκινάει από το απτό και φανερό, προκειμένου να προσεγγίσει το άυλο, τονίζοντας το σωματικό, καθώς επίσης και το πνευματικό.

Ούτως η επίγεια δόξα του Ναού της του Θεού Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη αντανακλά τη μεγαλοπρέπεια της επουρανίας τάξεως. Σημειώνουμε τα ως άνω έχοντας γνώση της ιστορίας αυτής της εκκλησίας και της καταστάσεως αυτής στις αρχές του εικοστού αιώνα. Γνωρίζουμε επίσης τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν τότε στη μετατροπή της σε μουσείο.

Παναγιώτατε αδελφέ,

Μετά θλίψεως πολλής λάβαμε γνώση περί της αποφάσεως της τουρκικής κυβερνήσεως να μετατρέψει την Εκκλησία της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ανατρέποντας το μέχρι τούδε καθεστώς. Λυπούμαστε για αυτήν την απόφαση και καταδικάζουμε όλες τις ενέργειες που θα μπορούσαν να παραποιήσουν την ιστορική ταυτότητα της καθ’ ημάς Ανατολής. Η απορριπτέα αυτή απόφαση στοχεύει στην περιθωριοποίηση της χριστιανικής παρουσίας στην Ανατολή, ενώ δεν θα θέλαμε να θεωρήσουμε πως στοχεύει στην προσπάθεια εξάλειψης του εναπομείναντος πρωτοποριακού ρόλου των Χριστιανών, που συνυπάρχουν ειρηνικά με τα άλλα θρησκεύματα. Άλλωστε, άφθονα είναι τα αποδεικτικά στοιχεία της ανοχής και της ανεξιθρησκείας και του αμοιβαίου σεβασμού μας. Παρά ταύτα, η εν λόγω απόφαση έρχεται να υπονομεύσει όλες τις προσπάθειες των χωρών της Ανατολής, στο πλαίσιο ενεργειών με τις οποίες οι χώρες αυτές επιδιώκουν να οικοδομήσουν ένα περιβάλλον, όπου οι πολίτες θα σέβονται τη θρησκευτική πολυμορφία και θα προωθούν τις θετικές αξίες του κοσμικού κράτους. Δυστυχώς, όμως, η ως άνω απόφαση μας γυρίζει πίσω σε τραυματικές καταστάσεις, ενισχύοντας τον εξτρεμισμό και την κατάργηση της διαφορετικότητας.

Ευρισκόμαστε δίπλα σας, Παναγιώτατε, και ενώνουμε την προσευχή μας υπέρ της καθ’ Υμάς Αγίας Εκκλησίας και υπέρ της πληγωμένης Ανατολής. Συντασσόμαστε σε κάθε προσπάθεια που επιχειρείτε για να ενισχύσετε την παρουσία Σας στον τόπο Σας και στη γη των προγόνων Σας, στη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, της Νέας Ρώμης, με την οποία μας συνδέει η αδελφοσύνη και η ενότητα της πίστεως στον Κύριο και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό.

Ασπαζόμενοι την Υμετέραν Παναγιότητα εν Χριστώ, μεταφέροντας την αλληλεγγύη του φιλοχρίστου πληρώματος της Εκκλησίας της Αντιόχειας και Πάσης Ανατολής, αναπέμπομε δεήσεις στον Κύριο και Σωτήρα να Σας παρέχει πολλά έτη διακονίας και διακυβερνήσεως του ιερού πολιτεύματος της Εκκλησίας εις νομάς σωτηρίους.

Εν Δαμασκώ, τη 12η Ιουλίου 2020.